Jego szczepionka była ratunkiem dla dzieci. Polak, który poskromił polio

Jego szczepionka była ratunkiem dla dzieci. Polak, który poskromił polio

Dodano: 
Tzw. żelazne płuco - w ten sposób ratowano najciężej chorych na polio.
Tzw. żelazne płuco - w ten sposób ratowano najciężej chorych na polio. Źródło: Wikimedia Commons / CDC
Dzięki swojej szczepionce Hilary Koprowski pomógł zakończyć epidemię polio, która zamieniła życie milionów dzieci w koszmar.

W Polsce epidemia polio wybuchła na początku l. 50-tych. Choroba Heinego-Medina (wywoływana przez wirusa polio) tylko w naszym kraju dotykała co roku kilku tysięcy dzieci. Co ciekawe, większość przypadków zakażeń polio odnotowywano nie w najbiedniejszych krajach świata, ale w Europie i w USA.

Choroba atakowała głównie dzieci, co wywołało falę paniki w najbardziej dotkniętych nią społeczeństwach. Wirus polio upośledza układ nerwowy. Najbardziej widomym objawem choroby był niedowład nóg, ale wirus atakuje też mięśnie klatki piersiowej, co w niektórych przypadkach może doprowadzić nawet do śmierci. Dzieci najbardziej dotknięte chorobą utrzymywane były przy życiu przez tzw. „żelazne płuca” - specjalne maszyny, do których kładziono pacjenta, by ulżyć mu w oddychaniu.

Dziecko chore na polio.

Dzięki szczepionce Koprowskiego na początku lat 60-tych praktycznie przestano odnotowywać w Polsce przypadki tej choroby.

Szczepionki ze szczurów

Urodzony w 1916 roku w zasymilowanej rodzinie żydowskiej Hilary Koprowski od dziecka pasjonował się medycyną. Tuż przed wybuchem II wojny światowej ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie i wyjechał z Polski. Od 1944 roku mieszkał w USA, gdzie znalazł zatrudnienie w gigancie farmaceutycznym - American Cyanamid. Firma ta prowadziła badania nad szczepionką przeciw polio. Koprowski dołączył do zespołu pracującego nad wyeliminowaniem tej choroby. To właśnie Polak postanowił wykorzystać w badaniach szczury, które okazały się idealnymi nosicielami dla wirusa.

Zakażaliśmy szczura, braliśmy wycinek z jego mózgu, wstrzykiwaliśmy go do następnego szczura i po kilkunastu takich zabiegach uznaliśmy, że mamy żywego, osłabionego wirusa - tłumaczył swoją metodę w wywiadzie udzielonym Sławomirowi Zagórskiemu.

Szczepionka Koprowskiego była w istocie koktajlem ze szczurzego rdzenia kręgowego i tkanki mózgowej. W 1950 preparatem Koprowskiego zaszczepione zostało pierwsze dziecko. Testy zakończyły się pełnym sukcesem – szczepionka była bezpieczna i powodowała wytworzenie odpowiednich przeciwciał. Koprowski był pierwszym naukowcem, który opracował szczepionkę na polio, ale wkrótce pojawiło się kilku innych badaczy, którzy udoskonalili tę metodę walki z pandemią tej strasznej choroby (jednym z nich był Jonas Salk, który wynalazł także szczepionkę przeciw grypie).

Hilary Koprowski w 2007 roku.

Po odejściu z American Cyanamid Koprowski był wieloletnim dyrektorem Instytutu Wistara w Filadelfii, zajmującego się badaniami biomedycznymi.

Hilary Koprowski (zmarł w 2013 roku w wieku 97 lat) został w 2007 roku odznaczony przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Źródło: CDC, Britannica, Polityka